Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği (KOSDER), dernek üyeleri ile daldan birçok temsilcinin katıldığı bir kahvaltı düzenledi. Büyük Kulüp’te verilen kahvaltının akabinde alanında uzman isimlerin konuşmacı olduğu “Yeni Yılda Global İktisat ve Denizcilik Piyasaları” başlıklı panel gerçekleşti.
Moderatörlüğünü KOSDER Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Yusuf Yalçın Çapoğlu’nun yaptığı panelde Bilgi Üniversitesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Arslanoğlu, Navis Danışmanlık Koordinatörü Engin Koçak, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Mehmet Doymuş ve Dünya Bankası Kıdemli Nakliyecilik Uzmanı Andrew Losos konuşmacı olarak yer aldı.
KOSDER Başkanı Hakan Çendik panel öncesi yaptığı konuşmada, KOSDER’in klâsik hale gelen ‘kahvaltılı sohbet toplantısı’nın bu yıl 3’üncüsünü düzenlediklerini belirterek katılanlara teşekkürlerini iletti.
Çendik, konuşmasında “Tüm dünyada olduğu üzere bölümümüz için de pek uygun şeyler konuşamayacağımız bir yılı geride bıraktık. Ticareti gerçek bir bakışla ele almak bizler için değerli bir argüman olsa da, 2024’ün tüm olumsuz matematiksel bilgilerine karşın ümitvar olmanın da çok değerli bir sermaye olduğu kanaatindeyim” dedi.
Hakan Çendik
“Türk denizciliğinin tüm paydaşları için dayanağa hazırız”
Geçtiğimiz yıl gerçekleştirdikleri aktiflik ve çalışmalara da değinen Çendik şöyle konuştu:
“Karbon salınımı konusunda denizciliğin memleketler arası kuruluşlarının önemli düzenlemelerine rağmen yaptığımız eğitim, söyleşi ve panellerin yanı sıra, bu ve gibisi mevzularda gerçekleştirdiğimiz ortak satın alma çalışmalarıyla da üyelerimizin sırtındaki yükü hafifletmeye uğraş gösteriyoruz.
Derneğimizin KOSDER Akademi çatısı altında düzenlediği panel, eğitim ve söyleşiler Türk denizciliğinin tamamına olduğu üzere dalımızın geleceği olan denizci öğrencilerimize de ışık tutmaya devam ediyor.
Cumhuriyetimizin 100. yılı çerçevesinde çalışmasına başladığımız proje kapsamında öteki etkinliklerimizden de elde ettiğimiz kaynaklarımızı da kullanarak şu ana kadar gereksinim sahibi 127 denizci öğrencimize burslarını teslim ettik. Ayrıyeten denizcilik eğitim kurumlarından gelen talepler doğrultusunda eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kıymetlendirilmek üzere kimi araç ve gereç muhtaçlıklarının temini konusunda çalışmalarımız da devam ediyor.
Derneğimizin üyelerine ve bölüme hitaben yaptığı çalışmalarının yanı sıra kesim ve yönetim ortasında değerli bir köprü görevi gördüğünü de bilhassa belirtmek istiyorum.
Üyelerimizin dünyanın neresinde olursa olsun, yaşadıkları meselelere yönetimle koordineli bir biçimde ve yüksek bir yüzdeyle tahlile kavuşturan derneğimiz bununla birlikte son bir yılda yüzden fazla resmi müracaatla Türk denizcilerinin talep ve problemlerini yönetime iletti.
Başta KOSDER üyeleri olmak üzere, tüm koster armatör ve işletmecilerinin kısa ve uzun vadede var olan meselelerini tahlile kavuşturmak için tüm platformlarda yüksek bir özveri ve sizlerin de dayanaklarıyla var olmaya devam edeceğimizi bir kere daha buradan vurgulamak istiyorum. Bu farkındalıkla her durum ve koşulda sizler ve Türk denizciliğinin tüm paydaşları için dayanağa hazır olduğumuzu söz etmekte yarar görüyorum.”
22 Ekim’de gerçekleştirilen ve 43 ülkeden 700’ü aşkın kişinin katıldığı SHIPROUTE-24’ten de bahseden Hakan Çendik şunları söyledi: İdare heyetimiz ve tertip çalışma komitemiz ile birlikte 10 aylık bir sürecin meyvesi olan SHIPROUTE’un tıpkı 2022 yılında düzenlediğimiz ISTHIP üzere, aldığımız geri dönüşler sonucunda dünya denizciliğinde büyük bir ses getirdiğini gururla belirtmek istiyorum.
Bu muvaffakiyetin gelecek yıllarda da artarak devam edeceğine ve tıpkı vakitte KOSDER’in Türk denizciliğinin dünyaya bakan yüzü olmayı sürdüreceğine yürekten inanıyorum.”
Engin Koçak
“Hurdaya çıkmalar gerçekleşirse yeni siparişler çok fazla yük oluşturmaz”
KOSDER Başkanı Çendik’in açılış konuşmasının akabinde birinci olarak Navis Danışmanlık Koordinatörü Engin Koçak kelam aldı. Koçak, “OECD’ye nazaran global büyümenin 2025’te yüzde 3.3 olacağını belirten Koçak, “Dünya Bankası ve Goldman Sachs yüzde 2.7 bekliyorlar. Çin yüzde 4.7, ABD yüzde 2.8 büyüyebilir. AB büyümesi yüzde 1.3, Türkiye’nin büyümesi yüzde 2.6. Bölgede Türkiye ve Rusya’nın yüzde 5, yüzde 8 büyüdüğü vakit bir navlun gerçeği var. Bu bölgede düşük bir büyüme potansiyeli varsa bu konjönktür, jeopolitik ya da ekonomik olabilir. Bu büyüme sayıları 2025’in son çeyreğine gerçek artma eğilimi göstermezse aşağı üst 2024’ün gibisi bir performanstan bahsedeceğiz. Gelişmiş ekonomiler zayıf bir biçimde büyürken gelişmekte olan iktisatların hızlanmaya başladığı, Güney Asya’nın global büyümesinin arttığı bir devirdeyiz. Bu durum büyük tonaj için daha tesirli olur” diye konuştu.
Küresel olarak 2 bin-12 bin DWT genel kargo koster filosunun 1.44 milyon DWT büyüyeceğini vurgulayan Koçak şunları kaydetti: “Bunun Çin, Hollanda ve Türkiye’den siparişlerden oluştuğunu söyleyebiliriz. Buna karşılık 30 yaş üzerinde 12.3 milyon DWT genel kargo var global olarak. Navlunlar da berbat devam ederse hurdaya çıkmada olağan büyük tonajlı gördüğümüz dinamikleri görmüyoruz ancak bir hurda potansiyeli var. Buna karşılık 1.44 milyon DWT’luk giriş olabilecek bunda da kaymalar olabilir. Koster filosu için hurdaya çıkmalar gerçekleşirse yeni siparişlerin çok da fazla yük oluşturmayacağı sonucuna varabiliriz.”
“İki büyük iktisat ortasında hegemonya uğraşı var”
Engin Koçak’ın akabinde Bilgi Üniversitesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Arslanoğlu bir sunum yaptı. Prof. Dr. Arslanoğlu, “Bugün dünyada Trump’ın 2. periyodunun nasıl geçeceği konuşuluyor. Bilinen kısmı korumacılık artacak, ABD’de vergiler inecek, ABD daha güzel büyüyecek. Korumacılığın artmasıyla yılın 2. yarısında muhtemelen dünya iktisadında bir büyüme baskısı oluşacak. Jeopolitik risklerin Trump periyodunda nasıl evrileceği bizi de etkileyecek boyutları olacak bir gelişme” tabirlerini kullandı.
“2023 sonu dünya iktisadı 105 trilyon dolarlık bir üretime sahipti. Bu yıl 110 trilyon doları biraz geçmiş olacak” diyen Arslanoğlu kelamlarını şöyle sürdürdü: “ABD 27 trilyon dolar, Çin 19-20 trilyon dolarla dünyanın iki büyük iktisadı. Bu iki büyük iktisat ortasında hegemonya uğraşı var. Trump periyodunda bunun daha da arttığını ve sertleştiğini göreceğiz.
Erhan Arslanoğlu
“ABD’nin korkusu, Çin’in bir muhteşem güç olması”
Trump niye Çin’i büyük bir rakip olarak görüyor? Hepimiz biliyoruz ki Çin ekonomik büyüklük olarak bir gün geçecek ABD’yi. Dünyanın büyük yatırım bankalarından Goldman Sachs ‘2050’de nasıl bir dünya olur?’ sorusuna verdiği karşılıkta 27 trilyon dolarlık ABD’nin 37 trilyon dolarlara çıkacağı, Çin’in 42 trilyon dolara gitmesi öngörülüyor. ABD’nin beklentisi de bu tarafta. ABD’nin korkusu, Çin’in en büyük iktisat olması dışında askeri, teknolojik, her alanda ABD’nin önüne geçecek bir harika güç olması. Haksız bir dehşet da değil. 3.7 trilyon dolar olan Hindistan’ın 22 trilyon dolara çıkması bekleniyor. ABD-Çin ortasındaki gayretin en büyük kazananı, İngilizce konuşan bir ülke, eski sömürge, dünyanın yeni fabrikası Hindistan çok öne çıkacak üzere görünüyor.
Trump’ın amacında bu ülkeler var. Çin bir yana öbür ülkeler bir yana. Çin’e yeni kotalar, tarifeler, gümrükler gelecek. Avrupa’ya birebir boyutta olmasa da gelecek. Bu bizim için çok âlâ değil. Trump Avrupa’yı her alanda sıkıştırıyor. Danimarka’nın bir modülü olan Grönland’a, oradaki petrole gitmeye çalışıyor, Rusya-Ukrayna sıkıntısında Rusya’nın yanında yer alıyor. Baştan bütün aralıkları alıp sonra tahminen daha aza razı etmeye çalışacak.”
“Çok değerli bir ülke olduk, kurun daha yeterli yönetilmesi gerekiyor”
Küresel enflasyonun geçtiğimiz yıl 5.4 olduğunu söyleyen Arslanoğlu 2025’te beklentinin 3.3 olduğunun altını çizerek şöyle konuştu: “Arjantin ve Türkiye hariç G20 ülkelerinin geçen yılki enflasyonu 2.5, bu yıl beklenen 2. Rekabette zorlanıyoruz. Bu enflasyonda takılırsak rekabette daha da zorlanırız.
2025’te düşük enflasyonlu bir dünya var. İktisat idaresinin bizim rekabet gücümüzü artıracak adımları atması gerekiyor. Aksi takdirde zorlanmaya daha fazla aday durumdayız.
Enflasyonu düşürmek istiyorsak ve mevcut siyasetler talebi üst hakikat tırmandırırken arzı bastırıyorsa bir yerde yanlış vardır. Karşıtı olması gerekiyordu. Para ve maliye siyasetinin çok daha sıkı olması gerekiyor. Şu anda faiz indirimini konuşuyoruz. Bölümlerin finansman, faiz indirimine muhtaçlığı var lakin ana sorun kur tarafında. Biz çok kıymetli bir ülke olduk. Kurun daha yeterli yönetilmesi gerekiyor. Faizi indirirken kuru tutmaya devam edersek iç talebi daha da canlandırırız ve enflasyona daha çok baskı yaparız. Dolar/euro bazında gitgide pahalılaşırız. Döviz beklentisi olmadan TL’yi tutabilmemiz lazım. Biz bu kadar değerli gidemeyiz. Daha makul bir düzeye getirecek adımları iktisat bize ya dikte ettirecek ya da o adımları biraz daha erken görüp atmak zorunda kalacağız diye düşünüyorum.”
Mehmet Doymuş
“Türkiye’nin potansiyelini ölçüp yol haritası çıkarmaya çalışıyoruz”
Erhan Arslanoğlu’nun akabinde Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Mehmet Doymuş konuştu.
Mehmet Doymuş, konuşmasında Dünya Bankası’nın amacının gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler ortasındaki farkı kapatmaya çalışmak olduğunu, bunu yaparken teknik takviye de sağladığını söyledi.
Dünya Bankası’nın yakıtlar ve limanlarla ilgili çalışması olduğunu lisana getiren Doymuş, “BM’nin gayeleri, IMO’nun regülasyonları denizcilik dalını epey sıkıştırmış durumda. Armatörler, liman bölümü, kiracılar bir taraftan buna tahlil bulmaya çalışıyoruz. Güç dalında de çok büyük bir değişim yaşanıyor” dedi.
Yürüttükleri çalışmadan kelam eden Doymuş, “Çalışmamız 2 bacaktan oluşuyor. Yakıt tarafında Türkiye’nin potansiyelini ölçmeye çalışıyoruz. Başka taraftan da limanların yeni yakıtlara adaptasyonu nasıl olmalı, Türkiye’nin potansiyelini ölçüp yol haritası çıkarmaya çalışıyoruz” sözlerini kullandı.
Andrew Losos
Özlem Çoban/7DENİZ
Yorum Yap