İran petrolü ve Rus ham petrolü için yükselen fiyatlar, dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısının talebinin yaklaşık beşte birini karşılayan bağımsız Çinli rafinerilerin maliyetlerini artırıyor ve Trump idaresinin İran üzerindeki baskıyı artırması beklenirken önümüzdeki zorlukların altını çiziyor.
Tüccarlar, kimi rafinerilerin mevsimsel kış ve Ay Yeni Yılı öncesi talebi karşılamak için Orta Doğu ve Batı Afrika da dahil olmak üzere yaptırım kısıtlamaları altında olmayan tedariklere geçtiğini söyledi.
İran hafif ham petrolü için Çin’e gemi teslim (DES) bazında ICE Brent’e karşı varil başına yaklaşık 2,50 dolara kadar inen indirimler, kasım başında 4 dolardan daha düşüktü. Tüccarlar, İran Ağır ham petrolü için de indirimlerin Kasım ayı başındaki yaklaşık 7 dolardan varil başına 4-5 dolar civarına gerilediğini söyledi.
İran petrol fiyatları, İsrail’in İran petrol tesislerine saldıracağı tasalarının akabinde OPEC üreticisinden yapılan ihracatın düştüğü ekim ayından bu yana yükseliyor.
Kaynaklara ve Londra Borsası Grubu (LSEG) nakliye datalarına nazaran, Biden idaresinin geçen hafta İran’a yönelik yaptırımlarını artırması, Singapur ve Malezya açıklarında gemiden gemiye petrol transferleri yoluyla İran petrolünü Çin’e ulaştıran birtakım gemileri dondurdu.
Gemi takip firması Kpler’in datalarına nazaran, Çin’in İran’dan ham petrol ve kondensat ithalatı kasım ayında bir evvelki aya kıyasla 524.000 varil/gün (bpd) azalarak son dört ayın en düşük düzeyi olan 1,31 milyon bpd’ye geriledi.
Kpler’de kıdemli analist olan Xu Muyu bir raporunda, “İran petrol akışına katılan tankerlere yönelik daha sert ABD yaptırımları nakliye kapasitesini daralttı” diye yazdı.
Bu durumun bilhassa Singapur bölgesindeki gemilerin İran’dan yük alıp Çin’e gittiği seyahatin ikinci ayağında daha da sertleştiğini belirten Muyu, bölgedeki yüzer depolamanın son üç haftadır arttığını da kelamlarına ekledi.
Xu, Washington’un bu yıl İran’dan ham petrol sevkiyatı yapan 147 tankerden 45’ine yaptırım uyguladığını söyledi.
LSEG’deki nakliye datalarına nazaran, FT Island, Vanity ve Elva da dahil olmak üzere yaptırım uygulanan Çok Büyük Ham Petrol Taşıyıcılarının (VLCC) birçoğu Malezya açıklarında yüzüyor. Temmuz ayında Singapur açıklarında bir kazaya karışan ve daha evvel Çin’e İran petrolü teslim etmiş olan Ceres I isimli VLCC de yaptırım listesine alındı.
LSEG bilgilerine nazaran, yaptırım uygulanan bir başka tanker olan Phonix Cuma günü Çin’den ayrıldı. Ticaret kaynakları, VLCC’nin yükünü Shandong eyaletindeki Rizhao limanında boşalttığını söyledi.
Analistler, bağımsız rafinerilerin hükümetten ek ithalat kotaları aldıktan sonra daha fazla ham petrol satın almaları ve yakıt üretimlerini bir ölçü artırmaları nedeniyle İran petrol fiyatlarının Çin’in talebindeki toparlanmadan da kısmen dayanak gördüğünü söyledi.
Danışmanlık şirketi JLC tarafından yapılan bir ankete nazaran, bağımsız rafinerilerin merkezi olan Shandong’da, ekim ayında zayıf marjlar nedeniyle yapılan kesintilerin akabinde kasım ortasından bu yana işletme oranları yavaşça yükseldi.
JLC’ye nazaran, İran petrolü için artan fiyatlara karşın, ithal ham petrolü işlemekten elde ettikleri marjlar ekim ve kasım aylarındaki kayıpların akabinde 11 Aralık’a kadarki haftada ton başına 123 yuan (16,93 dolar) kâra dönüştü.
Danışmanlık şirketi Oilchem, Shandong’dan başka Çin limanlarına yapılan akaryakıt ve dizel sevkiyatlarının kasım ayında son üç yılın en yüksek düzeyine ulaştığını ve bunun da talebin güzelleştiğine dair bir diğer işaret olduğunu söyledi.
Çin’in ham petrol ithalatı, düşük fiyatlar ve stoklama nedeniyle kasım ayında son 7 ayda birinci kere yıllık bazda artış gösterdi.
Kaynak: marinelink.com
Yorum Yap