İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) aralık ayı meclis toplantısı Oda Meclis Salonu’nda gerçekleşti.
İMEAK DTO Meclis Başkanı Başaran Bayrak başkanlığında yapılan toplantıda, birinci olarak 2025 yılı merkez ve şubeler bütçelerinin sunumu yapılarak meclis üyelerinin onayına sunuldu.
2025 yılı bütçesi hakkında İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Lideri Tamer Kıran bilgi verdi.
Piri Reis’in borcunun tamamı ödendi
Tamer Kıran, 2025 yılı bütçesinin, ‘Bağış ve Yardımlar’ faslında bulunan Yüksek Öğretim Kurumları ve Türk Deniz Eğitim Vakfı’na (TÜDEV) Yardımlar unsuruna ayrılan hissenin toplam bütçenin %27,41’ine tekabül ettiğini tabir ederek şunları kaydetti: “Uzun bir müddettir bu oranı bütçemizin yaklaşık yüzde 50 oranında belirliyorduk. Bu oransal düşüşün en kıymetli nedeninin Odamızın ve Türk denizcilik topluluğumuzun gözbebeği Piri Reis Üniversitesi’nin yerleşke inşaatı ve öteki eklentilerinin üretimi için vaktinde almış olduğu tüm kredilerin geri ödemesinin, 15 Kasım 2024 tarihinde yaptığımız son ödeme ile tamamlanmasından kaynaklandığını çok büyük bir memnuniyetle söz etmek isterim. PRÜ Mütevelli Heyeti Başkanlığı vazifesini devraldığım 19 Temmuz 2019 tarihinde; Üniversitemizin Kredi Anapara artı faiz borcu 61 milyon dolar civarındaydı. Hamdolsun ortadan geçen 5,5 yıllık süreçte bu borcun tamamını ödemek nasip oldu ve üniversitemizi kendi ayakları üzerinde duracağı bir yapıya getirme kelamımızı yerine getirmiş olduk. Natürel bunda Katar’dan aldığımız projenin de büyük katkısı olduğunu belirtmek isterim.”
Tamer Kıran, artık PRÜ’ye kuruluşu devrinde YÖK’e verilen taahhüt oranında bir kaynak aktarılacağını, bundan sonra üniversitenin gelişimi ve eğitim kalitesinin yükseltilmesi maksadıyla yapılması gerekecek yatırımlar için muhtaçlık duyulan kaynağı meclis üyelerinin onayıyla tekrar Oda’nın sağlamaya devam edeceğini söyledi.
Oda’nın 2025 yılı genel bütçesi Tamer Kıran’ın konuşmasının akabinde oy birliğiyle kabul edildi.
Kıran meclis bütçesine ait sunumunun akabinde yine kelam alarak yeni hususlarda değerlendirmelerde bulundu.
“Yakın bölgemizde evvel barışın akabinde refahın tesisi en büyük temennimiz”
Kıran şunları kaydetti: “Tüm dünyada ekonomik, siyasi ve toplumsal alanlarda belirsizlikler ve tezatlarla geçen sıra dışı bir periyodu daha geride bırakıyoruz. Umutla başladığımız 2024 yılını da artık takip etmekte zorlandığımız gündemlerle tamamlıyoruz. Çabucak yanı başımızda cereyan eden Rusya-Ukrayna savaşını, İsrail’in Filistin ve bölge ülkelerine akınlarını takip ederken en uzun hududa sahip olduğumuz Suriye’de 61 yıldır idaresi elinde tutan Esad rejimi son buldu. Muhaliflerin ilerleyişi Şam’ın düşmesiyle tamamlandı. Suriye’de ülkemizde de müspet sonuçlara vesile olmasını umduğumuz yeni bir devir başladı. Suriye’de istikrarın sağlanması durumunda ülkemizdeki Suriyelilerin geri dönüşlerinin hızlanması beklenebilir. Bu durumun muhtemel ekonomik, toplumsal, siyasal sonuçlarını önümüzdeki periyotta uzunca mühlet tartışmaya devam etme ihtimalimiz yüksek görünüyor. Tekrar savaş yıllarında büyük tahribata uğrayan altyapının ve kentlerin yine inşasının dolaylı yoldan Türkiye iktisadına kıymetli katkıları ortaya çıkabilir. Irak‘la birlikte Suriye’nin mümkün yine inşa sürecinde ülkemizin vereceği katkılar hem bu bölgelerin olağanlaşma eğilimine hem de Türkiye iktisadının gelişimine takviye sağlama potansiyeli barındırdığını belirtmemiz gerekiyor. Rusya-Ukrayna savaşında artık ateşkesin sağlanması, Lübnan’da ateşkesin kalıcı olması, Gazze’de artık silahların susması ve Suriye’de toprak bütünlüğünün sağlanması yakın bölgemizde evvel barışın akabinde refahın tesisi en büyük temennimiz.”
Kıran bir dizi temasta bulunmak üzere evvelki gün Brüksel’de olduklarını hatırlatarak, Suriye’de yaşananlara ait müşahedesini aktardı. “Görünen o ki Avrupa Birliği Suriye’nin daha fazla karışmasını istemiyor. Bir an evvel istikrara kavuşmasını istiyor gibi” diyen DTO Başkanı, diğer yandan İsrail’in Şam kapılarına kadar gelmesine de tıpkı kısımlardan bir reaksiyon gelmediğini belirterek, “İnsanın gözünün içine baka baka ‘İsrail’in kendisini muhafaza emeliyle Suriye’deki bütün silah altyapısını yok etmesi gerekiyor’ diyorlar. Bunu diyenlerin istikrarı ne kadar istedikleri konusunda önemli soru işaretleri olduğunu söylemek lazım” tabirlerini kullandı.
“Kızıldeniz’deki aksaklıklar global denizyolu nakliyatını etkilemeye devam ediyor”
Küresel ekonomide ABD’nin yeni Başkanı Trump‘ın ikinci döneminin mümkün tesirlerinin tartışılmaya devam ettiğini belirten Tamer Kıran şunları kaydetti:
“Trump’ın ticaret savaşının kuşkusuz en büyük maksadı Çin, ardından Avrupa Birliği olacaktır. Demografik yapısı nedeniyle iç talebi zayıf olan Avrupa Birliğinin büyüme suratının daha da yavaşlaması beklenirken, Meksika, Kanada ve Vietnam Trump’ın maksadında olan öbür ülkeler olacak görünüyor. Trump devrinde beklenen başka bir gelişme ise artan bütçe açıkları ve daha süratli büyüyecek bir iktisat ile ABD’de enflasyon beklentilerinin yükseleceği tarafında. Tüm bu gelişmelerin yansıması olarak daha âlâ büyüyen ve daha yüksek enflasyonla daha yüksek faiz vermeye aday ABD dolarının öteki paralara ve bilhassa euroya karşı bir müddet güçlü kalmaya devam etmesi çok mümkün görünüyor.”
Türkiye iktisadında açıklanan üçüncü çeyrek büyüme sayısının Türkiye iktisadının %2.1 büyüdüğünü gösterdiğini belirten Tamer Kıran, “Bu data ikinci çeyreğin biraz altında olmakla birlikte büyümede sert bir yavaşlama sinyali vermiyor. Bilgiler 2. çeyreğe nazaran endüstrideki yavaşlamanın hızlandığını, iç talepteki büyüme suratının ise yükselmekte olduğunu gösteriyor. Dördüncü çeyreğe ait öncü göstergeler de iç talepteki toparlanmanın daha da güçlenerek devam ettiğini gösteriyor. Konut satışları, araba satışları, perakende satışlar, tüketici inanç endeksleri ve bunun altında izlenen tüketim eğilim endeksleri iç talepte canlanma sinyalleri veriyor” dedi.
Küresel deniz ticaretinde de Kızıldeniz’de yaşanan aksaklıkların global denizyolu nakliyatını etkilemeye devam ettiğini belirten Tamer Kıran şöyle konuştu: “2024 yılının tamamlanmasına az bir vakit kala son datalara nazaran gemilerin daha uzun rotalara yönelmesiyle global deniz ticaretinin ton mil bazında 2024 yılında %6,5 artışla, 2010 yılındaki %8,8 düzeyindeki artıştan bu yana en süratli büyümeyi kaydedeceği, ton bazında ise %2,4 artarak 12,6 milyar tona ulaşacağı öngörülüyor. Uzun devir için varsayımlara bakıldığında Kızıldeniz’deki aksaklıklar gelecek yıl devam etse de ton mil büyümesinde bir gerileme bekleniyor. ABD’nin, Çin, Meksika ve Kanada’dan ithalatlara ek tarifeler getirmesi mümkünlüğü, bu ülkelerden ABD’ye yapılan deniz yoluyla ticaretin, toplam global deniz ticaretinin ton-mil cinsinden %2,9’unu kapsadığı düşünüldüğünde büyümeyi etkileyecek değerli bir potansiyele sahip olduğu görülüyor.”
AB’ye emisyon müsaadesi kapsamında yılda 200 milyon euro ödenecek
2025 yılında Denizcilikte Yeşil Dönüşüm ve buna bağlı gelişmelerin tekrar çok yakından takip edecekleri gündem unsurlarından biri olacağını söyleyen Tamer Kıran, denizcilik bölümünün sürdürülebilirlik amaçlarına bağlı kalarak etraf dostu teknolojilere ve alternatif güç kaynaklarına yönelmek zorunda olduğunu lisana getirdi. Kıran, global denizcilikte yeşil dönüşüm maliyetinin, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından 2050 yılına kadar yılda 90 milyar dolar olarak kestirim edildiğini kaydetti.
“Ülkemiz filosunun dünya filosunun % 2 sini oluşturduğu kabul edilirse, yatırım finansman gereksinimi yılda 1.8 milyar dolar olarak ortaya çıkarken, bu durum ülkemiz denizciliğinin yeşil dönüşümü için finansal kaynak ve metotlara gereksinimi bulunduğuna işaret etmektedir” diyen Kıran kelamlarını şöyle sürdürdü: “Diğer taraftan, AB Yeşil Mutabakatı kapsamında denizciliğin Emisyon Ticaret sistemi (ETS) kapsamına alınması ve denizcilikte yakıt teşebbüsü (FuelEUMaritime) regülasyonlarını çıkararak limanlarına gelen gemilerden yılda 5 milyar euro emisyon müsaadesi toplaması öngörülüyor. Türk sahipli deniz ticaret filosunun AB’ye emisyon müsaadesi kapsamında yılda 200 milyon euro ödemesi, FuelEUMaritime kapsamı ile bu sayının 2030 yılından sonra süratle artması bekleniyor. Sonuç prestijiyle acımasız bir rekabetin sürdüğü global denizcilik arenasında bu kaçınılmaz dönüşüm için ülkemizin mütekabiliyet kapsamında kendi ETS sistemini kurarak gemilerimizin, limanlarımızın ve tersanelerimizin yeşil dönüşümünün sağlanmasının mümkün olacağını bir defa daha belirtmek istiyorum. Ayrıyeten bölümümüze devlet dayanağının arttırılması ve özel teşvik programlarının yaratılması konusunda çalışmalarımızı sürdüreceğimizi de belirtmekte yarar görüyorum.”
Bir öbür kıymetli bahsin da kesimdeki nitelikli iş gücü eksikliği konusunda olacağını belirten Tamer Kıran, epeyce değerli bir eğitim olan denizcilik eğitimini tamamlayarak okullarından mezun olan deniz insanlarının, denizcilik dalının içinde kalmaları ve aldıkları yeterlik evrakları ile gemilerde Zabitan, Kaptan ve Çarkçıbaşı olarak vazife yapmalarını sağlamak isteğinde olduklarını belirtti. Bu kapsamda, Oda ile Piri Reis Üniversitesi tarafından yürütülmekte olan “Denizcilik Eğitimi Alan Öğrencilerin Ait Durum Analizi” Projesi başlatıldığını belirten Tamer Kıran, projenin tamamlanmasıyla bu sorunun tahliline katkı sağlayacak kıymetli bilgiler elde edileceğine olan inancını lisana getirdi.
Yenikapı Mendireğini DTO işletecek
DTO Başkanı Tamer Kıran konuşmasında, İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı (YİKOB) ile Oda şirketi İMEAK Kıyı İşletmeciliği ve Etraf İdaresi A.Ş. tarafından işletilecek İstanbul Yenikapı Mendireği projesi hakkında da açıklama yaptı.
Kıran, “Yenikapı bölgesinde 19.302,72 metrekarelik alan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, 2 Eylül 2024 tarihli oluru ile İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı’na (YİKOB) tahsis edildi. İstanbul Valiliğinin talebi üzerine Odamız Şirketinin YİKOB ile ortak olarak işletmesi sağlandı” dedi.
İstanbul Valiliği ile Oda ortasında, valilik tarafından işletilen otoparkın dışında kalan alanın işletilmesine ait tarz ve asılları belirleyen bir protokolün 11 Kasım 2024 tarihinde imzalandığını belirten Tamer Kıran, “Bundan sonra İstanbul Yenikapı Mendireği olarak belirlenen bölgeyi içeren bu alan, ilgili mevzuat doğrultusunda, deniz ve kara taşıtlarının yanaşma, bağlama, palamar, barınma ve ayrılma süreçleri için YİKOB ve Odamız şirketi tarafından işletilecektir” diye konuştu.
Çağrı Erhan
Prof. Dr. Çağrı Erhan’dan sunum
Meclis aralık ayı toplantısında Tamer Kıran’ın akabinde Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan, “2025’e girerken Türk dış siyasetinin öncelikleri: Fırsatlar ve tehditler” bahisli sunum yaptı.
Dış siyasette 4 temel gaye olduğunu belirten Prof. Çağrı Erhan bunları; ülkenin bağımsızlığının, egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması, güvenlik, toplumsal huzur, ekonomik refah ve gelişme olarak sıraladı.
Erhan, sunumunda bölge ülkelerinde yaşanan çatışmaları ve karışıklıkları da kıymetlendirdi.
7DENİZ
Yorum Yap